حدیث حَجْبحديث حَجْب(به فتح حاوسکون جیم) به حديثی که بيانگر رفع تکلیف در صورت نرسيدن آن به مکلف است را گویند. ۱ - مفاد حديث حَجْبحديث حجب از امام صادق عليه السّلام روایت شده كه فرمود: ماحَجَبَ اللَّهُ عِلمَهُ عَن العِباد فَهُوَ موضوعٌ عَنهُم در [سخه كافى شیخ کلینی كلمه علمه نيامده است. [۲]
الكافى (كلينى)ج۱ص ۱۶۴.
مفاد حديث حجب اين است كه آنچه خداوند علمش را از بندگان پوشيده، (تکلیف به آن) از آنان برداشته شده است.۲ - کاربردحديث حَجْباز اين عنوان در اصول فقه سخن گفتهاند. بدون شک براى هر رخدادى از جانب خدا حكمى است كه نزد صاحبان علم (معصومان عليهم السّلام) محفوظ است؛ ليكن به استناد حدیث حجب و ديگر احادیثِ هم مضمون آن، آنچه كه حكمش به مکلف نرسيده، وى در عمل نكردن به آن معذور است. اصولیان به حدیث حجب بر اصل برائت و عدم وجوب احتیاط در موارد جهل به حکم استناد كردهاند. [۳]
نهاية الافكارج ۳ص ۲۲۶؛
[۵]
دروس فى علم الاصول ۱/ ۵۶۳.
برخى، حدیث حجب را دلالت كننده بر برائت ندانسته و گفتهاند: ظاهر روایت- كه حجب را به خدا نسبت مىدهد- اين است كه حكمى كه خداوند، پیامبران را مأمور به ابلاغ آن به مکلفان نكرده، از آنان برداشته شده است، نه حكمى كه به سبب عوامل و عوارض خارجی از آنان پوشيده مانده است. ۳ - پانویس
۴ - منبعفرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج۳،ص ۲۶۰ رده‌های این صفحه : حدیث شناسی | عنوان های حدیثی
|